Một bản Nhạc xưa rất nổi tiếng

Đào Viên

            La Musique adoucit les moeurs

Ngạn ngữ Pháp

If I were not a physicist, I would probably be a musician.

                        I see my life in terms of music. I get most joy in life out of music                                                       —- Albert Einstein

Lời nói đầu – Ngay từ thế kỷ thứ 19, các quốc gia tại Phương Tây đã có một nền văn minh sáng chói: Nhiều nhạc sĩ ra đời đã cống hiến những bản nhạc bất hủ còn lưu truyền đến ngày nay.

Tại Đức quốc nhạc sĩ Ludwig van Beethoven để lại nhiề bản nh́c như:

Bản  Giao hưởng số 2 Rê trưởng, 

bản Giao hưởng số 3 Mi giáng trưởng (Eroica), 

bản Giao hưởng số 5 Đô thứ (Pathetique), 

bản Giao hưởng số 6 Fa trưởng (Pasthoral),

Bản Giao hưởng số ̣9 Fa trưởng (Ode to Joy).

Tại thủ đô Vienna của nước Áo Austria, nhạc sĩ trẻ tuổi Wolfgangus Theophilus Mozart, cũng vậy. Ông ta không sống lâu, chết sớm nhưng đã ̣để lại cho đời sau trên 800 bản nhạc cổ điển mọi loại: symphonic, chamber music, opera, choral vân vân..

Nhạc sĩ đương thời, Joseph Hayden, đã cho rằng “Nhạc Mozart sẽ là nhạc của hậu thế, 100 năm sau ít ai bì kịp.

Riêng tại Ý Đại Lợi, nhạc sĩ Enrico Toscelli đã để lại cho hậu thế một bản nhạc tuyệt hay, khiến cho nhiều người tại các quốc gia khác nhau, đặt lời tiếng nước mình, đễ hát cho nhau nghe.

Ông Enrico Toscelli

Bản nhạc nguyên thủy tiếng Ý Đại Lợi có tên là La Senerata, tạm dịch là “Sự Huy Hoàng, Thanh Bình”. Ngày nay, La Senerata có lời hát tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Bồ Đào Nha ..

2) Một chút tiểu sử – Enrico Toselli (ngày 13 tháng 3 năm 1883 Florence – 15 Tháng Một 1926 Florence) là một nghệ sĩ dương cầm người Ý. Vào giai đoạn đầu đời ông đã có một sự nghiệp rực rỡ, các buổi hòa nhạc tại Ý, các thủ đô châu Âu, Alexandria và Bắc Mỹ. Sau đó, ông định cư tại Florence, giảng dạy và sáng tác, trong khi vẫn xuất hiện thường xuyên trên các nền tảng buổi hòa nhạc.

Một số tác phẩm của ông gồm có Serenata ‘Rimpianto’ Op.6 số 1 (được biết đến ở Việt Nam với tựa bài Chiều tà, lời Việt của nhạc sĩ Phạm Duy). Ngoài ra ông còn viết hai bản Operetta là La cattiva Francesca (1912) và La Principessa bizzarra (1913).

3) Lời ca của La senerata

Vườn Đào không có bản nhạc nguyên thủy có lời ca bằng tiếng Ý Đại Lợi.

Dưới đây là lời bản nhạc bằng tiếng Pháp:

La Senerata

Viens, le soir descend
Et l’heure est charmeuse
Viens, toi si frileuse
La nuit déjà comme un manteau s’étend.
Viens, tout est si doux
Si plein de promesses
On sent la caresse
Des mots d’amour qu’on écoute à genoux.
Un sourire en tes grands yeux
Me révèle un coin des cieux
Reviens apaiser
Mon coeur battant à se briser
Je t’aime à jamais
Sans crainte des regrets
Que le bonheur berce infiniment
Par son fol enchantement

Le seul temoin de ton coeur aimant

Và dưới đây là lời tiếng Việt của ông Phạm Duy trong bải:

Chiều Tà

Lắng trầm tiếng chiều ngân
Nhạc dặt dìu ái ân
Người ôi ! Nhớ mãi cung đàn
Năm tháng phai tàn
Duyên kiếp vẫn còn lỡ làng
Đã quên hết sầu chưa
Lời này là tiếng xưa
Quỳ dâng dưới nắng phai mờ
Bên gối ơ thờ
Ôi tiếng tơ tình mong chờ
Chiều êm êm đưa duyên về người
Đàn triền miên nắn tiếng sầu đời
Người hỡi!
Đến bên tôi nghe lời xao xuyến
Như chuyện thần tiên.
Niềm mơ xưa là đó
Cho ta nâng niu lời ca
Chiều mơ không gian
Hờ hững cõi Thiên Đàng
Thuyền trôi bến sông xa đừng chờ
Xin hãy lắng nghe bao lời thơ chiều tà
Nhạc chiều của chúng ta
Là câu ân ái muôn đời

4) Tiếng hát của Ca Sĩ danh tiếng

Đây là tiếng hát của ca sĩ Tino Rossi bài Senerata bằng tiếng Pháp

Dưới đây là tiếng hát của ca sĩ Mai Hương hát bài Chiều Tà của Phạm Duy

Sau cùng một ban nhạc hòa tấu chơi bản nhạc Serenata của Enrico Toselli