“Music is perpetual, and only the hearing is intermittent.”
Henry David Thoreau (1817 – 1862)
Cưới hỏi là chuyện hệ trọng cho một đời người. Nhất là người ấy là đôi trẻ và bậc sinh thành của đôi trẻ đó. Trong một đám cưới, ngoài những chúc tụng cho đôi uyên ương, ngày nay, âm nhạc cũng không thể thiếu để làm cho cuộc vui được vui thêm.
Âm nhạc trong đám cưới thì có rất nhiều, đủ loại. Rất nhiều bản nhạc về tình yêu, về đôi lứa, đôi khi chẳng có liên quan gì đến cưới hỏi, đã được viết ra và trình bầy trong tiệc cưới bởi những ca sĩ chuyên nghiệp hay nghiệp dư.
Trong bài này, chúng tôi chỉ muốn giới thiệu đến quý độc giả hai bản nhạc.
***
Nhac sĩ Joaquin Prieto
Bài thứ nhất là một bản rất phổ thông trên thế giới, có thể coi là nhạc cổ điển rồi. Tác giả là ông Joaquin Prieto, người xứ Chile, Nam Mỹ. Người Chile nói tiếng Tây ban Nha cho nên bản nhạc ông viết ra là bằng tiếng Tây Ban Nha. Bản nhạc này ông viết từ năm 1958. Ông đặt tên bản nhạc là “La Novia” có nghĩa là “Cô Dâu”
Bài đó như sau:
La Novia
Blanca y radiante va la novia
Le sigue atrás un novio amante
Y que al unir sus corazones
Harán morir mis ilusiones.
Ante el altar está llorando
Todos dirán que es de alegría
Dentro su alma está gritando
Ave María.
Mentirá también al decir que sí
Y al besar la cruz pedirá perdón
Y yo sé que olvidar nunca podrá
Que era yo, no aquel a quién quería.
Ante el altar está llorando
Todos dirán que es de alegría
Dentro su alma está gritando
Ave María.
Ave María.
Ave María.
La Novia của Prieto
Bản nhạc này đã nhanh chóng trở nên một bản nhạc rất được ưa chuộng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Nhiều nhạc sĩ đã viết lời ca theo tiếng nước mình dưới những tên đặt khác nhau. Bên Nhật, nhạc sĩ Peggy Hayama cũng đặt lời Nhật cho bản nhạc này, nhưng vẫn giữ tên bản nhạc là La Novia,
Cô ca sĩ nổi danh của nước Anh, Julie Rogers biết đến bản nhạc này năm 1960, khi đó cô dang trình diễn tại Tây Ban Nha. Chỉ vài năm sau, ca sĩ Julie Rogers trở nên nổi tiếng hơn nữa với bài hát “The Wedding“, chính là bài La Novia với lời ca bằng tiếng Anh.
Với bài ca này, chuyển dưới dang đĩa hát, cô đã bán trên 7 triệu đĩa. nhiều hơn tất cả các nghê sĩ khác cùng thời
Đĩa hát “The Wedding”
Bài “The Wedding” dùng nhạc La Novia, có lời ca như sau
You by my side that’s how I see us
I close my eyes and I can see us
We’are on our way to say I do
My secret dreams have all come true
I see the church I see the people
Your folks and mine happy and smiling
And I can hear sweet voices singing
Ave Maria
Oh my love my love
Ca sĩ Jolie Rogers
This can really be
That some day you’ll walk
Down the aisle with me
Let it be make it be
That I’m the one for you
Iwould be yours all yours
Now and forever I see us now
Your hand in my hand
This is the hour this is the moment
And I can hear sweet voices singing
Ave Maria Ave Maria
Đã có bài “The Wedding” với lòi ca bằng tiếng Anh thì tất nhiên phải có bài bằng tiếng Pháp. Nhạc sĩ M. Cassablance đã đạt lời ca cho bản nhạc có tên là
“Oui devant Dieu” như sau
Oui devant Dieu devant les hommes
Oui pour l’amour que tu me donnes
Et pour qu’un jour je te pardonne
Si malgré toi tu m’abandonnes
Oui pour les joies et pour les peines
Et pour les lois qui nous enchaînent
Oui je promets quoi qu’il advienne
De rester près de toi
Ca sĩ Julie Rogers
Dans tes yeux je vois des larmes de joie
Et j’entends en moi monter une voix
Mon Dieu qui veillez sur ma vie
Protégez mon amour je vous en prie
Oui devant Dieu devant les hommes
Oui prends mes jours je te les donne
Et plus que tout mieux que personne
Je t’aimerai toujours
Et je prierai toujours
Ave Maria;
Ave Maria
Nhạc sĩ Pham Duy đã đặt lời Việt cho bản nhạc này, dưới tên bài là
“Ngày Tân Hôn”
Em bên mình anh, lặng im dưới ban thờ
Và quanh chúng ta là vui sướng chan hoà.
Tình duyên nhỏ bé thành đôi ước mơ già
Bao nhiêu tóc tơ, giờ đây đã kết se.
Ta bên mình nhau, rồi đi suối con đường
Đưa ta suốt đời về nơi xứ Thiên Đường
Về nơi tổ ấm nhờ ơn Đức cao vời,
Ơn Mẹ Mari-a.
Người yêu ơi ! Ơi người ! Người yêu dấu ơi !
Cùng bên nhau suốt đời, cùng chia sớt nỗi vui
Hay nỗi sầu, cùng cho nhau biết bao là yêu,
Ví dầu đời qua mau, với mái đầu, rồi đây sẽ trắng phau.
Ôi vai kề vai, và tay nắm tay rồi,
Đời thôi vắng tanh, lẻ loi kết đôi rồi !
Từ nay nồng ấm, đời thôi hết u hoài.
Ave Mari-a
Ôi tình chăn gối bao la
Sẽ mang về mãi tận cõi già.
Xin mời quý bạn thưởng thức bản nhạc này, với lời ca bằng tiếng Tây Ban Nha
bằng tiếng Anh
và bằng Pháp và tiếng Việt
Dưới đây là những nốt nhạc cho những ai muốn chơi bài nhạc này
Bản nhạc “Oui devant Dieu”
***
Bản nhạc thứ hai không nổi tiếng như bản nhạc trên. Đúng hơn một bản nhạc chẳng mấy ai biết đến, vì nó hơi khác thường.
Bản nhạc này cũng là một ca khúc cho ngày cưới, được hát lên trong một đám cưới rất khác thường. Đôi trẻ thay vì làm đám cưới ngay tại Nữu Uớc, nơi họ trú ngụ đã lâu, đã lại rủ nhau sang Pháp để tổ chức ngày trọng đại này, không ở thủ đô Paris, mà tại một lâu đài cổ kính, vùng la Loire phía Nam Paris.
Chúng ta đã biết rằng, từ nhiều thế kỷ trước, thể chế chánh trị Pháp là một nước quân chủ. Trên hết là Vua (le Roi) rồi đến quần thần là những nhà quý tôc (la Noblesse) có chức tước được Vua ban cho như Công Tước (le Duc), Hầu tước (le Marquis) Bá tước (le Comte), Tử tước (le Vicomte) và Nam tước (le Baron).
Những vị này đều xây những lâu đài tráng lệ, cha truyền con nối, một phần là để ở, phần khác vì lý do quân sự, đề phòng những cuộc tấn công từ ngoài vào. Đại đa số các lâu đài là ở vùng la Loire có sông ngòi bao quanh. Tại đây, ngày trước triều đình Pháp đã đóng đô ở đó. Sau khi chế độ quân chủ chấm dứt sau cuộc Cách Mạng Pháp năm 1789, giai cấp quý tộc không còn nữa, những lâu đài đó trở thành hoang phế, không có người ở.
Vùng La Loire với sông va lâu đài
Cho đến những năm gần đây, hậu duệ của giai cấp quý tộc đó đã tìm cách khai thác gia sản giòng họ, bằng cách nâng cấp lâu đài thành những khách sạn, trung tâm tổ chức Hội Nghị, trung tâm du lịch để tham quan
Tiệc cưới được đôi trẻ tổ chức tại một trong những lâu đài đó có tên là “le Chateau de Courtalain”. Lâu đài này được xây từ năm 1483 của giòng họ Guillaume d’Avaugour.
Đôi trẻ đã thuê lâu đài này trong ba ngày để tổ chức đám cưới. Điều đó có nghĩa là tất cả họ hàng của đôi bên nhà trai nhà gái phẩi sang Pháp, lấy xe buýt từ Paris đến lâu đài Courtalain, vùng la Loire, ăn ở trong ba ngày tại ngôi lâu đài cổ kính ấy.
Lâu đài Courtalain
Bản nhạc hát trong ngày cưới đó cũng khác thường, ở chỗ, nó không phải là bản nhạc ca tụng tình yêu đôi lứa, chúc mừng cô dâu chú rể hay nói về niềm vui ngày cưới mà là lời ca của người cha cô dâu nói với con gái. Đó là bài “Ngày Con Tôi Lên Xe Hoa“.
Bài hát này được viết, với bản dịch sang tiếng Anh, như sau:
Ngày Con Tôi Lên Xe Hoa
The Day My Daughter Walks Down the Aisle
Ngày hôm nay, con tôi lên xe hoa, muôn sắc hoa phô ngàn hưong
Today my child will walk down the aisle, thousands of flowers are bursting with fragance
Ngày hôm nay, con tôi đi trong hoa, giữa sóng bao la tình thương
Today my child will walk among flowers, amidst a sea of boundless love
Ngày vu quy, con tôi ôm mộng vàng, xây đắp tương lai huy hoàng
On this, her wedding day, my child embraces a golden dream of building a glorious future
Người trăm năm yêu thương, tay trong tay, vui khúc ái ân nồng nàn
With her love of a hundred years, hand in hand, blissful in a passionate love song.
Lâu đài với tiệc ngoài trời
Nhớ xưa những ngày
I remember the days
Ngày xưa xa xôi con chơi trong nôi môi hồng tô thắm tươi
The days long ago, my daughter playing in her crib, her lips rich with color.
Nhớ trong tiếng cười
I remember her laugh
Cầm tay chơi vơi theo chân buông lơi, con chập chững bước
Holding her unsteady hand, following her as she faltered, taking uncertain steps.
Nhớ khi trái trời
I remember when she was ill
Mẹ ngồi ôm con, thâu đêm, mong con nở một nụ cười
Her mother held her, through the night, waiting for her to turn a smile.
Ôi bao tháng ngày
And the long days
Chờ mong tin con, cánh chim tha phương, góc bể chân trời
Waiting for news from her, as she spread her wings, exploring the horizons
Con đã là nguồn hạnh phúc chứa chan, khi vào đời
You have been a fountain of happiness since you were born
Con đã là luồng nắng ấm sớm mai trong lòng người
You have been a warm ray of morning sun in people’s heart
Con đã là vầng trăng sáng giữa đêm Trung Thu rằm
You have been a bright moon in a mid-autumn night
Con bao giờ vẫn là ngàn hoa thắm tươi trong lòng tôi
You will always be a thousand blooming flowers in my heart.
Thời thơ ngây trôi nhanh như mây bay bao kỷ niệm đẹp ngày qua
Those tender years passed by quickly like the clouds in the sky,
and with them many cherished souvenirs of your childhood.
Ngày hôm nay con tôi lên xe hoa, muôn tiếng chim vang hòa ca
Today my child will walk down the aisle and the birds are serenading joyfully.
Con chim Thư Cưu
Kìa đôi chim “thư cưu kêu quan quan“, ca khúc ái ân tuyệt vời
Look, a pair of loons are singing a divine love song
Mừng cho đôi uyên ương yêu thương nhau, bên nhau dài lâu suốt đời.
May the pair love each other, side by side, for all of their lives.
Lời ca Kìa đôi chim thư cưu kêu quan quan trong bài hát là lấy từ điển tích trong sách Kinh Thi của Trung Hoa. Kinh Thi được sáng tác trong khoảng thời gian 500 năm, từ đầu thời Tây Chu đến giữa thời Xuân Thu. Bài thơ đầu tiên trong sách Kinh Thi là bốn câu:
Quan quan thư cưu
Tại hà tri châu
Yểu điệu thục nữ
Quân tử hảo cầu
Dịch nghĩa:
Đôi chim thư cưu hót họa nghe quan quan,
Ở trên cồn bên sông.
Người thục nữ u nhàn,
Phải là lứa tốt của bực quân tử (vua).
Kinh Thi với 4 câu thơ mở đầu
Chim thư cưu là một giống chim bao giờ cũng đi đôi với nhau, ở với nhau suốt đời. Giống chim này có rất nhiều tại vùng bách hồ Minnesota, tiếng Anh gọi là “loons”.
Loons hay là Thư Cưu là biểu tượng cho tình yêu đôi lứa.
Mời quý bạn nghe bản nhạc này, hát lên trong lâu đài Le Courtalain
Dưới đây là nốt nhạc bản “Ngày Con tôi Lên Xe Hoa”
Bản nhạc : “Ngày Con tôi lên Xe Hoa”
_
Bài thơ “Quan quan Thư cưu”
_______________________________________________________
Tháng Ba, 2015
Vườn Đào 